Xaflad Lagu Maamuusyey Shaqaalaha Hawlkarka ah Ee Madaarka Cigaal Ayaa Lagu Qabtay Madaarkaas
______________________________________
“Shaqaale walba oo meel jooga labay u qaybsamaan, waxay u qaybsamayaan oo dhaba qaar guta oo u guta shaqada qaranku u igmaday hawlkarnimo dheeraada,xilkasnimo dheeraada,dulqaad dheeraada,farxad dheeraada iyo soo dhawayn dheeraada ku muta, ayay u qaybsamayaan oo waa qayb gaara oo maanta aynu halkan ku xusayno” Wasiirka Duulista.
“Dadaalka Xukuumadani la timi iyo qorshadii aanu dhignay, ayaa isbadalkaas hir galiyey, ILAHAY ayaa SWT Jecelahay inaan ugu mahad naqo,” Wasiirka Madxatooyada, ahaana Wasiirkii hore ee Duulista.
Hargaysa 26.11.2015 (Warsugannews) Xaflad balaadhan ayaa saaka lagu qabtay, Hoolka dhoofayaasha ee Madaarka Cigaal International Ariport, xafladan ayaa hayd mid Sanad walba dhamaadkiisa Shahaado Abaal Marin ah lagu gudoonsiiyo Shaqaalaha Madaarka ee hawlkarnimada muujiya Sanadkaas, sidoo kale Xafladan ayaa ahayd mid lagu sagootiyayo Wasiirkii Hore ee Wasaaradda Duulista Hawada iyo Gaadiidka Cirka, Maxamuud Xaashi Cabdi oo ah Wasiirka Wasaarada Madaxtooyada hada, Waxaana lagu soo dhawenayey Wasiirka Cusub ee Wasaaradaas Duulista Cismaan C/laahi Saxaradiid (Cadaani).
Xafladan ayaa waxaa ka soo qayb galay Wasiirada kala ah Wasiirka Madxtooyada, Wasiirka Duulista, Wasiiru Dawlaha Waxbarashada iyo Taclinta Sare, iyo Taliyaha Ciidanka Booliska Somaliland, Taliyaha Laanta Socdaalka, Saraakiil ka tirsan Ciidanka Qaranka, iyo Maamulka Wasaarada Duulista, iyo Madaarka, Dhamaan Shaqaale Weynaha Madaarka iyo Marti Sharaf kale, ugu horayan waxaa halkaa ka hadlay oo faahfaahin ka bixiyey ujeedada ay daarnayd Munaasibadu, Maamulaha Madaarka Maxamed Yuusuf Ismaaciil oo yidhi:-
“ Kulankeenan maanta sidii caadada inoo ahaan jirtay, waa shirkii sanadlaha ahaa ee aynu markasta, marka uu Xagaagu inaga baxo, iyo xiliga uu xajku dhamaado, shaqaale weynaha madaarka aynu ku abaal marin jirnay kuwooda, hawl karka ah, shaqadana ku dardar galin jirnay, markaa bi nasiib waxay inagaga soo beegantay xafladani, oo dib u dhac yari ku yimi, wakhtigii uu Madaxwenaha Somaliland isku bedalka ku sameeyay Wasaaradaha Wasiiradooda.”
“ Xafladani waa xafladii inoogu weynayad intii Madaarkan Cigaal International Airport jiray, nasiib ayeeynu u yeelanay, in ay inagala soo qaygalaan Wasiiradii Dalku kuwii ugu mudnaa, Taliyihi Ciidanka Booliska, Taliyihii Laanta Socdaalka, Saraakiisha Ciidanka Qaranka, iyo badi haldoorkii Dalku, farxad weyan ayey noo tahay in aad nagla soo qaygashaan, aniga oo ku hadlaaya afkii shaqaale weynaha Madaarka.
Taliyaha Ciidanka Booliska S/L Sareeye Guutuuto C/laahi Fadal Iiman ayaa isaguna fariimo xaga Amniga ah faray Shaqaalaha, waxaana hadalkiisii ka mid ahaa:-
“ waxa loo baahan yahay, qof kasta oo shaqaalaha ka mid ah madaarka, in uu yeesho dareen dhaadmo ah, oo Qofka dhaafa ee dhoofaya ama soo degaaya in uu suuradin karo, uu eegi karo, uu hubin karo, uu ka jawaabi karo qofkaasi waxa uu ahaa, hadii wax laga weydiiyo,”
“ waad la socotaan caalamka waxa ka socda, had iyo jeer Ilaahbaynu kaashanaa, waxa loo baahanyahay Qofkasta oo ka mid ah Shaqaale weynaha Madaarka, ha ahaado Shirikadaha Diyaaradaha, ama ha ahaado NASHA, ama ha ahaado Wasaaradda Duuliste, ama ha ahaado kuwa Madaarkee, Laanta Socdaalka, Hay’adda Sirdoonka, Booliiska, in ay hal Unug ahaadaan, ayaa loo baahan yahay, waxa weeye Somalidu waxay ku maahmaahdaa( far qudhi fool ma dhaqdo) waxa laynooga baahan yahay Qof waliba in uu ka dareen celiyo, cid waloo Madaarka soo galaysa.”
Taliyaha Laanta Socdaalka S/L Gaashanle Sare Maxamed Cali Yuusuf, ayaa isaguna ka waramay halka uu Madaarka Cigaal kaga Jiro, Madaarada Aduunka oo yidhi:-
“ halkan waxaan isu taagay waxa weeye Sadex Qodob oo heer caalami ah oo Madaarkan Cigaal ee Soamaliland uu maanta gaadhay, oo nalagaga tix galiyo socdaal Somaliland, qofka Musafarka ah ee ka duula Garoonka Cigaal International Airport, waxa looga tixgaliyaa halka uu ka dego, sida ka ka soo duula Garoomada Caalamiga ah, oo heerka Madaarku maalinba maalin ayuu soo saro kacaayey, siiba dhanka Amniga, oo aniga I khuseeya in aan ka warbixiyo, iyo Sharciga (Documents) lagaga dhoofo, oo ah kuwii saxda ahaa, taas oo ay naga caawisay in aanu ogaano, Qalabka Casriag ah ee naloo keenay.
Wasiirka Wasaaradda Madxtooyada oo halkaas ka hadlay ayaa ku dheeraaday mudadii Shanta Sano iyo Badhka ahayd ee uu xilka hayey iyo marxaladihii uu soo maray Madaarka Cigaal, waxana ka mid ahaa dalkiisii oo uu yidhi:-
“Farxad weyn ayey ii tahay inaan saaka halkan ku sii sagootiyo, shaqaale weynaha ka hawl gala Garoonkan Caalamiga ah ee Cigaal, waxaan jecelahay inaan hadalo kooban arintaas ka idhaahdo. Wasaaradan markii shan shano iyo badh ka hor lay magacaabay, ee Madaxweynaha Somaliland uu ii igmaday, wax aqoon ah iyo khibrad ah umaan lahayn arrimaha duulimaadyada, (Aviation) maamul dawladeed waan ka soo shaqeeyey, Siyaasada-na kumaan cusbayn, laakiin shaqo noocan oo kale ahi way igu cusbayd, qofku markuu shaqadaas oo kale imanayna, waa masuuliyad adag wuxuu leeyahay Sakatigiisa intuu wax-baranayo, iyo intuu wax korodhsanayo, ma salana, waxaan is leeyahay mudadii shantaas iyo badhka sano ahayd, Raganimo aan anigu leeyahay oo raga dheerahay waxii qabsoomay kumay iman, laakin waxaan is leeyahay naskiibkuna waa wax weyn oo jira, dadaalka binu-aadanku dadaalo, ee himilada iyo Yoolka uu ku gaadhayaana waaa waxa lays dheeryahay.”
“Dadaalka Xukuumadani la timi iyo qorshadii aanu dhignay, ayaa isbadalkaas hir galiyey, ILAHAY ayaa SWT Jecelahay inaan ugu mahad naqo, wixii noo qabsoomay ee uu noo fududeeyey, waxa badan ayaa iska badalay Aviation-ka Somaliland mudadaas, waana wax Umaddan u qabsoomay Lib aan anigu leeyahayna maaha, waxaan is leeyahay kaligay maan xaqiijin, lib kaligii nin keenaa ma jiro, hadii dal uu Horumaro dabcan Madaxweynahiisu magaca wuu helaa, waxaase ku mataansan oo libtaas la hela, Golahiisa Wasiirada, madaxda kale iyo Saraaakiisa Ciidmada. Guulkasta oo timaadana dadbaa waxa dhaliya, Guushu waa Rag badan tahay Guuldaradduna way rag yartahay, Guuldarrada waa lagu kala yaacaa, Guushana waa la wada sheegtaa, macnaheedu waxa weeye Iskaashi ayey guushu ku wada timaadaa. Madaxweyne Siilaanyo hadaanu Koox wanaagsan cugan Xukuumadiisu lib ma heli karto, Wasiirka meel joogaana, hadii Kooxda la shaqaynaysaa aanay si fiican ula shaqayn lib ma keeni karro, waa jaranjaradaa si daba taala, waxana leeyahay isbadalka halkaas ka yimid ee aan maanta inooga baahnayn inaynu sharaxno, wada jir ayaa lagu dhaliyey.”
Wasiirka Wasaaradda Duulista Cismaan Saxaradiid (Cadaani) oo soo gunaanaday Munaasibadaas ayaa shaqaalaha kula dardaarmay in ay gutaan xilkoodda, kaas oo buu yidhi isfaham u noqon kara dhexdooda, waxaana hadaladiisii ka mid ahaa:-
“Arrimood ayaynu halkan iskugu nimid, intaanan ilaawin Shirkado badan oo Wadankan Somaliland usoo hawlgalay gaar ahaan Madaarkan Egal International Airport ayaa halkan fadhiya, markii hore waxaa moodayay inay ku yar yihiin laakin waxaan ogaaday in horumarka xoogiisaba ay yihiin shirkadaha Ganacsiga ah ,runtiina waa Rag u soo halgmay Qaranimada Somaliland iyo Madaarkanba aadna waan u soo dhawaynayaa haday NASHA tahay ,haday Star tahay , haday tahay kuwa cusub iyo haday tahay parking-nadaba aad baan usoo dhawaynayaa.”
“Laba arimood ayaynu maanta halkan iskugu nimid, mid waxaa weeye Wasiirkii hore ee Duulista Hawada ahna Wasiirka Madaxtooyada saaxiibkay muddane Maxamuud Xaashi Cabdi sidii aynu usii sagootin lahayn.”
“Qodobka 1aad waxaa weeye ana sidii aan idin odhan lahaa kalmad isbarasho ah, laakin ta Wasiirkaa mudan si sagootinta Wasiirka Madaxtooyada, inagu waynu isku dambaynaynaa ee Shanta lixda Sanno meesha joogay runtii maanta waa maalintiisi.”
“Qodobka 2aad waxaa weeye ee aynu iskugu nimid inaynu xusno kuwii sida xilkasnimada leh ee ay ku jirto xilkasnimo dheeraad ah, ee ay ku jirto hawlkarnimo dheeraada ahi, u gutay xilkii qaranka Somaliland ee Madaarkan uu u igmaday Madaxweynaha Somaliland oo dhamaanteen aynu u wada shaqayno Umada reer Somaliland,kuwii hawlkarnimada iyo xilkasnimada dheeraadka ah kaga soo baxay inaynu xusno oo ka dhexsaarno ka caadiga u shaqeeya iyo ka aan sida caadiga ah u shaqayn .”
“Shaqaale walba oo meel jooga labay u qaybsamaan, waxay u qaybsamayaan oo dhaba qaar guta oo u guta shaqada qaranku u igmaday hawlkarnimo dheeraada,xilkasnimo dheeraada,dulqaad dheeraada,farxad dheeraada iyo soo dhawayn dheeraada ku muta, ayay u qaybsamayaan oo waa qayb gaara oo maanta aynu halkan ku xusayno,qaar kalaa jira oo aan aniga buugayga aan ku jirin oo aynu doonayno inaynu ka waantawno oo aydaan ka mid noqon waa ka ah xilkaas loo igmaday aan u qalmin waa Gabadh ama Wiil habsaankooda badan ,murankeeda badan ,dagaalkooda badan xagan wixii laga samaynayay iyo xaq wixii lagu lahaa aan u qalmin,”
“waxaan idiin balanqaadayaa in aanan kuwaas saaxiib la noqon doonin,waxaa kale oo aan balan idinka qaadaya kaa Xilkiisa gudanaya ee Xilkasnimada dheeraadka ah leh inaanu dadka ugu saaxiibsanahay Gabadhaas iyo Wiilkaas,hadaan maanta anigu ahay Wasiirka Duulista Hawada Somaliland aan joogo in kuwa aan la saaxiibayaa ay yihin kuwaas.”
Waxaad ogtihiin intii yarayd ee labada Week ahayd ee aan joogay inta jeer ee aan afarta iyo badhka Subaxnimo ama Shanta Suabxnimo aan soo galay shaqada ilaa Maamulaha Madaarku ugu sareeyo,ilaa Agaasimaha Guud ee Wasaarada , Wasiir ku xigeenka iyo kan Nadaafada iyo bilicda ka muuqata ku hawl leh waxaan doonayaa inay ahaadaan, mid jooga wakhtigii shaqada loogu talogalay ee lagu lacag siiyo inuu shaqadiisa ka soo qayb galo,”
“waxaan kaaga digayaa oo aan idinkala dardaarmayaa in aanad noqon kii Wasiir igala hadli lahaa hadhowba haku cararin Maxamuud Xaashi Cabdi oo ha odhanina Wasiir Wasiirkii wuu na eryay,hadhowba waxaan idin sheegayaa inaydaan ii soo kaxayn Wasiir ,Suldaan iyo Caaqil Reerkaaga ah waxaad hawshaa ka nabadgalaysaa markaad shaqadaaadaka soo baxdo uma baahnid Caaqil ,uma baahnid Suldaan,uma baahnid Nin Sheekha iyo Nin Wasiir ah toona inaad Cadaani u keento,cadaani saaxiib ayaad noqonaysaan hadaad hawlihii qaranku kuu igmaday aad kasoo baxdo,” ayuu yidhi Wasiir Cadaani.
Waxaana halka labada Wasiir iyo Taliyaha Ciidanka Boolisku ku gudoonsiiyeen Shahaado sharafyo, Shaqaalihii loo arkay in ay yihiin hawl kar, sidoo kale Maamulak Madaarka Cigaal ayaa Shahaado ku gudoosiiyey goobtaas Wasiirkii hore ee Duulista ahna Wasiirka Madaxtooyada, waxaana Shahaadada Gudoonsiyey Wasiirka Cusub ee Wasaaradda Duulista, Kooxda Kubada Cagta ee Ku Ciyaarta Magaca Wasaarada Duulista ayaa iyaguna halkaa ku gudoonsiiyey Wasiirkii hore Shahaado.
Afhayeenkii hore ee Wasaarada Duulista ayaa ka mid ahaa Shaqaalihi Shaqo wanaaga uu ku maamusay Wasiirka Duulistu.
