Maxaa Mudan In Wax Lagu Xusho?
Xulasho ama doorasho waa erey micno ahaan sheegaya hal shay amase walax la gala soo dhex baxaayo waxyaabo kala duwan , taas oo aad ka door bidayso inta kale ee aad ka tagaysid. Adigoo ku salaynaaya wixii meesha yaalay. Qasab maaha ka aad xulatay inuu yahay shaygii aad ugu jeclayd laakiin waxa uu noqon karaa inaad ka dhex xulatay inta walxood ee hortaada yaalay ama markaas kuu muuqday oo kaliya.
Xulashadu waa waxa kala saraysiin kara ama kala horomarinka bulshooyinka ama ashqaas noloshooda meel sare ka gaadhay ka dib markay ka ku kala wanaagsanaadeen miisaan ay wax ku xusheen.Taas oo midna kor u qaada mid hoos u dhigi karta.
Waxaan qormadan ku iftiimin doonaa waxa ay mudan tahay in wax lagu kala xusho anigoo ka eegaya dhinacyadan:
- Ku dayashada qof kaa mudan
- Saaxiibka
- Hogaanka
- Nolosha
Nicmooyinka illahay ina siiyay waxa ugu wayn waa nicmada islaamnida iyo iimaanka, taas oo muddan in illahay loogu mahad celiyo, waana ta keenaysa in nolosha adduunyo aynu ku barwaaqawno oo nolol fiican ku noolaano, aakhirana aynu helno barwaaqada dhabta ah.
Haddaba si aynu nimcooyinkaas dhabta ah aynnu u gaadho mid adduunyo iyo mid aakhira ba cidda mudan in aynnu ku dayano waa nabigeenii Muxamed (صلي الله عليه و سلم)
Innagoo u marayna kitaabka quraankaa iyo sunadiisii nabigeena,
Sida uu illaahay (SWT) tikaabkiisa quraankaa innoogu sheegay.
)لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا[21] ‘ (سورة الأحزاب
Taas oo ay mudan tahay in aynnu kaga dayano dhammaan nolosheena dhinac kasta ooy noqotaba sida
- Barashada cilmiga
- Akhlaaq wanaaga
- Sugitaanka shaqada
- Ka fogaanta wixii xaaraana
- Ku dhegenaanta iyo ku adkaanta diinta allah
- Geesinimada
- Waxbixinta
Iyo dhan kasta oo noloshaa.
Nibigeenii Muxamed( (صلي الله عليه و سلم ka sakow waxa kale oo ku dayasho mudan cidda ku sifowday jeclaanta sunnaha nabigeenii iyo raacida tolmoonaa ee uu innoo jideeyay.
Sidaas darteed waxa mudan inaad ku xulato qofka ku dayashada mudan qodobada kor ku xusan.
- Saaxiibtinimadda waxa lagu tiriyaa mid ka mida xidhiidhada ugu saamaynta wayn ee laba qof dhex mari kara, sidaa darteed saaxiibku kuu jiidi karaa dhanka wanaagsan iyo dhanka xun ee nolosha labada ba.
Sida uu Nabigeenii Muxamed( (صلي الله عليه و سلم uu yidhi
(المرء على دين خليله)
Waxa waajib ah in qofka wax garadka ahi inuu aad isaga fiiriyo cidda uu saaxiibka ka dhiganayo si aanu maalinka xisaabta ee illlaahay hortiisa la taagan yay uga calaalin saaxiibkiisii adduunyada uu wehelka ka dhigtay ee haleeyay.
ليتني لم أتخذ فلانا خليلا” (الفرقان28 :
Saaxiibku maaha mid saamayn ku leh aakhiradaada oo kaliya ee waa mid saamayn ku leh adduunka inta aad joogto horumarka aad ka gaadhi karto, sidoo kale waa mid laga cabir qaadan karo shaqsiyadaada oo lagugu qiimayn karo cida aad tahay ,waa mid kuu rumayn kara riyooyinka aad ku riyooto intaad nooshay,sidaa darteed waa inaad ku doorataa qofka saaxiibkaa noqonaya qodobadan.
- Diin jacaylkiisa
- Inuu yahay qof dhanka wanaagsan wax eega (optimistic)
- Mid cafis badan
- Mid dadka samaha fara
- Mid ku garab istaaagi kara xiliyada adag
Qalinkii :-Axmed Baashe Aadan